लिलाधर वली
दाङ, २३ असोज
देउखुरी राजपुर गाउपालिका–६ बेलाका ६० बर्षिय श्यामलाल यादवका लागि घोराही दैनिकी जस्तै भएको छ । दिनभरी घरमा भैसी चराउने, भैसीलाई घासपातसँगै घरको काममा व्यस्त हुने श्यामलाल हरेक दिन विहानै दहि बोकेर बेच्न घोराहीसम्म आउने गर्छन् ।
देउखुरी क्षेत्रका धेरै गाँउका किसानहरुले भैसी पाल्छन् । तीनै भैसीको दुध लिएर बजार क्षेत्रमा उनीहरुले दही बेच्न आउने गर्छन् । डेरीमा बेच्दा उचित मुल्य नपाइने गरेका कारण हरेक दिन दहि लिएर बेच्न घोराही आउने गरेको उनले श्यामलालले बताए ।
घरको आर्थिक आम्दानीको मुख्य माध्यम भैसीपालन बनाएका श्यामलाल विगत १०–१२ बर्षदेखि आफु निरन्तर देउखुरीको लमही, गढवासँगै घोराहीसम्म घरमा दहि बेच्न आउने गरेको बताउछन् । दहि बेचेर जम्मा भएको पैसाबाटै ६ जनाको परिवार चलाउदै आएका छन् ।
८ वटा भैसी पालेका श्यामलालका अहिले तीन वटा भैसीहरुले दुध दिने गरेका छन् । जसबाट दैनिक २२ देखि २५ लिटरसम्म दुध जम्मा हुन्छ । दुध र दहि बेचेर मासिक ३० देखि ३५ हजारसम्म कमाउने गरेको उनको भनाई छ ।
त्यहीबाट आउने पैसाले घरखर्चसँगै दुई छोरा र एक छोरीलाई पढाउदै आएको उनी बताउछन् । भैसीपालन पुर्खेली पेसा भएका कारण पनि आफुलाई भैसीपालन गर्न सहज भएको उनीले बताए ।
घरमा पहिलेदेखि नै भैसी पाल्ने गर्थे, जसले गर्दा अहिले मलाई भैसी पाल्न सहजसँगै आर्थिक आम्दानी समेत हुने गरेको श्यामलाल बताउछन् । आफुसँगै भैसीपालनमा श्रीमति र पढाई नहुदा छोराछोरीहरुले सहयोग गरेको उनी बताउछन् ।
देउखुरीमा भैसी चराउनलाई प्रशस्त जमिनसँगै घासको लागि जंगल भएकाले पनि भैसी पाल्नलाई आफुलाई सहज भएको बताए । खेती गर्नुभन्दा भैसीपाल्न सहज हुने र दुध,दही खान पाईने भएका कारण पनि घरपरिवार भैसीपालनवाट सन्तुष्ट हुने गरेको उनको भनाई छ ।
भैसीपाल्दा दु.ख हुने गरेपनि दुध,दही विच्दा तत्कालै पैसा आउने र पैसा पनि ठिकै कमाई हुने गरेका कारण आफुसँगै घरपरिवार सन्तुष्ट भएको उनले बताए ।