राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाको खर्च निराशाजनक

अर्धवार्षिक समीक्षाका क्रममा अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलले राष्ट्रिय गौरवका आयोजनामा बजेट अभाव हुन नदिइने प्रतिबद्धता जनाए । समग्रमा कुल बजेटको आकार नै कटौती गरिएका बेला राष्ट्रिय गौरवका आयोजनामा भने छुट्याइएको बजेट पनि खर्च हुन सकेको छैन ।

राष्ट्रिय गौरवका २४ आयोजनामध्ये माथिल्लो तामाकोसी जलविद्युत् आयोजनाको निर्माण सम्पन्न भइसकेको छ । त्यस्तै गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल पनि सम्पन्न भई २०७९ जेठ २ देखि व्यावसायिक उडान सुरु भएको छ । पोखरा क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा क्यालिब्रेसन फ्लाइट सम्पन्न भई आन्तरिकतर्फको उडान सञ्चालनमा आएको छ । पश्चिम सेती जलविद्युत् आयोजनाको निर्माण विधि तयार नहुँदा सुरु नै हुन सकेको छैन भने बुढीगण्डकी जलविद्युत् आयोजनामा मुआब्जा वितरणको काम जारी छ ।

चालु आर्थिक वर्ष यी आयोजनाका लागि चालुतर्फ ३ अर्ब ५७ करोड ७९ लाख, पुँजीगततर्फ ८८ अर्ब ५३ करोड ८५ लाख र वित्तीय व्यवस्थातर्फ ६ अर्ब ८६ करोडसहित कुल ९८ अर्ब ९७ करोड ६४ लाख रुपैयाँ विनियोजन भएको थियो । यसमध्ये कुल १५ अर्ब ८ लाख रुपैयाँ खर्च भएको हो ।

चालु आवमा कम खर्च गर्नेमा ठूला सडक आयोजनाहरु बढी छन् । बढी बजेट विनियोजन भएर पनि कम खर्च गर्नेमा मध्यपहाडी राजमार्ग, काठमाडौं तराई/मधेस द्रुतमार्ग (फास्ट ट्रयाक) रहेका छन् । मध्यपहाडी राजमार्गका लागि चालु आवमा ९ अर्ब ३३ करोड १६ लाख रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरिएकोमा आधा समय सकिँदा अर्थात् पुस मसान्तसम्म १ अर्ब ५३ करोड ९३ लाख रुपैयाँ मात्रै खर्च भएको छ । जसअनुसार चालु आवको पुससम्मको भौतिक प्रगति १८ प्रतिशत छ । त्यस्तै फास्ट ट्रयाकका लागि चालु आवमा ३० अर्ब ७ करोड ८६ लाख रुपैयाँ विनियोजन भएकोमा आधा समय सकिँदा १ अर्ब ५९ करोड ८५ लाख रुपैयाँ मात्र खर्च भएको छ । जसको भौतिक प्रगति पुससम्म ९.११ प्रतिशत छ ।

गाैरवका आयोजनाहरुमा चालु आर्थिक वर्ष विनियोजन भएको रकम, पुससम्मको खर्च र भाैतिक प्रगति

आयोजनाको नाम	विनियोजित बजेट	पुस सम्मको खर्च	भौतिक प्रगति (प्रतिशत)
मध्यपहाडी राजमार्ग	९ अर्ब ३३ करोड १६ लाख	१ अर्ब ५३ करोड ९३ लाख	१८
हुलाकी राजमार्ग	६ अर्ब ७ करोड २० लाख	२ अर्ब ३४ करोड २९ लाख	४२.६०
उत्तर दक्षिण कोशी करिडोर	१ अर्ब १० करोड	२७ करोड ३२ लाख	३९
उत्तर दक्षिण कालिगण्डकी करिडोर (मालढुंगा–राम्दी–गैंडाकोट र बेनी–जोमसोम–कोरोला सडक खण्ड)	४ अर्ब ६९ करोड	१ अर्ब ८ करोड	२२.७१
उत्तर दक्षिण कर्णाली करिडोर	४७ करोड ७२ लाख	४३ करोड	९.०१
रेल, मेट्रो रेल तथा मनोरेल विकास आयोजना	५ अर्ब ५२ करोड ८७ लाख	१ अर्ब १९ करोड ५ लाख	२२.०१
काठमाडौं तराई/मधेश द्रुतमार्ग	३० अर्ब ७ करोड ८६ लाख	१ अर्ब ५९ करोड ८५ लाख	९.११
गौतमबुद्ध अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल	३ अर्ब ५२ करोड ८० लाख	७ करोड १३ लाख	सम्पन्न
पोखरा क्षेत्रीय अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल	४ अर्ब ४० करोड		५२
निजगढ अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल	२६ करोड	७ करोड	२६.९२
पशुपति क्षेत्र विकास कोष	२४ करोड	११ करोड १२ लाख	४७.४८
लुम्बिनी विकास कोष	१ अर्ब ५५ करोड	३७ करोड ४५ लाख	२४.१६
बुढीगण्डकी जलविद्युत	७ अर्ब ९३ करोड २३ लाख	१ अर्ब २५ करोड ७८ लाख	१५.८६
माथिल्लो तामाकोशी जलविद्युत्			सम्पन्न
पश्चिम सेति जलविद्युत
बबई सिँचाई	१ अर्ब ५२ करोड ८४ लाख	४८ करोड १६ लाख	३४.८८
महाकाली सिँचाई	१ अर्ब २६ करोड १ लाख	५३ करोड ४८ लाख	४२.८६
सिक्टा सिँचाई	१ अर्ब ८८ करोड ६८ लाख	३७ करोड २० लाख	२०.४६
रानी जमरा कुलरिया सिँचाई	२ अर्ब ९० करोड ६ लाख	४७ करोड २० लाख	१६.२७
भेरी बबई डाईभर्सन बहुउद्देश्यीय	२ अर्ब २७ करोड ७८ लाख	३२ करोड ८७ लाख	१९.३८
सुनकोशी मरिन डाईभर्सन बहुउद्दश्यीय	२ अर्ब ७१ करोड ६२ लाख	२ अर्ब ३९ करोड २ लाख	८८
राष्ट्रपति चुरे संरक्षण कार्यक्रम	२ अर्ब १७ करोड ३२ लाख	३० करोड ९९ लाख	१८.७८
मेलम्ची खानेपानी	८० करोड ७७ लाख	१६ करोड २४ लाख	२०.७२
मिलेनियम च्यालेन्ज एकाउण्ट नेपाल	९ अर्ब २७ करोड ९७ लाख	४ करोड ६ लाख	३.६६